W trakcie zakładania działalności gospodarczej, już na etapie wypełniania druku CEIDG-1, konieczny jest wybór formy opodatkowania. W poniższym artykule znajdą Państwo informacje dotyczące dopuszczalnych przez polskie prawo form opodatkowania, ich cech charakterystycznych oraz opłacalności. W jaki sposób wybrać najlepszą formę opodatkowania dla konkretnej firmy?
Formy opodatkowania dla działalności gospodarczej prowadzonej przez osoby fizyczne
W polskim prawie wskazać można na kilka form opodatkowania. Obejmują one osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą oraz wspólników spółek: partnerskiej, komandytowej, jawnej oraz cywilnej.
Wśród metod opodatkowania wskazać można:
- opodatkowanie na zasadach ogólnych – według skali podatkowej (ze stawką 17% i 32%),
- opodatkowanie ze stawką liniową (19%),
- w oparciu o kartę podatkową,
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
W przypadku braku wskazania formy opodatkowania w deklaracji przyjmuje się, że przedsiębiorca wybrał opodatkowanie według skali podatkowej. Również działalności gospodarcze niezgłoszone do CEIDG, ale spełniające przesłanki dla celów podatkowych, są z mocy prawa rozliczane na zasadach ogólnych.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych
Jest to najbardziej podstawowa forma opodatkowania, w której kwotę podatku oblicza się na podstawie osiąganego dochodu. Wyżej wspomniane stawki 17% oraz 32% są związane z osiąganiem określonego progu przychodów: w przypadku przedsiębiorstw, których dochód nie przekracza 85 528 zł jest to 17%. Jeśli zaś chodzi o przedsiębiorstwa, których dochód jest na wyższym poziomie, są zobowiązane zapłacić 14 539 zł 76 gr plus 32% kwoty przekraczającej 85 528 zł.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych daje osobom korzystającym z niego najszerszą możliwość korzystania z ulg. Jednocześnie, wysokość progu, po którym konieczne jest uiszczanie wyższego podatku jest relatywnie niski.
Podatek liniowy
W przypadku wyboru podatku liniowego wszelkie dochody z prowadzenia działalności gospodarczej są opodatkowane stawką 19%. Nie podlegają połączeniu z dochodami z innych źródeł. Zdecydowaną wadą podatku liniowego jest węższy katalog dostępnych dla przedsiębiorcy ulg.
Karta podatkowa
To zdecydowanie najprostsza spośród dostępnych w polskim prawie podatkowym forma opodatkowania. Kwota podatku jest w takim przypadku stała, a określa ją Naczelnik Urzędu Skarbowego.
Jednocześnie warto nadmienić, że nie każdy przedsiębiorca może korzystać z karty podatkowej. Ograniczenia dotyczą między innymi liczby pracowników, a także rodzaju prowadzonej działalności. W przypadku karty podatkowej nie istnieje możliwość odliczenia kosztów uzyskania przychodu.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Ryczałt również należy do uproszczonych form opodatkowania. Konkretna stawka podatku jest uzależniona od rodzaju działalności, jaką prowadzi przedsiębiorca i wynosi od 2 do 20%. W tej formie opodatkowania nie można rozliczać się wspólnie z małżonkiem, korzystać z preferencyjnych rozliczeń dla osób samotnie wychowujących dzieci ani odnotować straty (nawet jeśli rzeczywiście wartość wydatków przekracza przychody z działalności). Katalog podmiotów, które mogą korzystać z ryczałtu, jest stosunkowo wąski.
Jak wybrać najkorzystniejszą formę opodatkowania?
Wybór formy opodatkowania uzależniony jest od szeregu czynników, powiązanych zarówno z formą prowadzonej działalności, osiąganymi dochodami, jak i sytuacją prywatną przedsiębiorcy. Co więcej, decyzja musi być dobrze przemyślana, bowiem nie istnieje możliwość zmiany formy opodatkowania w ciągu bieżącego roku podatkowego. Dopiero w kolejnym roku (w określonym ustawowo terminie) możliwe jest zgłoszenie zmiany formy opodatkowania.
Podczas otwierania pierwszej działalności gospodarczej, u większości osób brak jest doświadczenia, które pozwoliłoby na wybór najlepszej formy opodatkowania. W takiej sytuacji warto skorzystać z pomocy doradcy podatkowego, który po zapoznaniu się z podstawowymi cechami działalności (jak jej rodzaj, liczba zatrudnianych osób czy szacowane przychody oraz koszty), pomoże wybrać optymalną formę.